Poznaj swój organizm (stopy)

Ludzka sylwetka w toku ewolucji zmieniała się. Jedną z najważniejszych modyfikacji była zmiana sposobu poruszania się – człowiek ze stworzenia czworonożnego stał się istota dwunożną. Zmiana sposobu lokomocji sprawiła, że w obrębie ludzkiego organizmu doszło do wielu istotnych przemian. Najważniejsze z nich dokonały się w obrębie kończyn dolnych, a w szczególności w stopach. Pominięcie w procesie poruszania się rąk sprawiło, że funkcję podporową i lokomocyjną w całości przejęły kończyny dolne. Właśnie ze względu na niezwykle istotne funkcje, które pełnią stopy charakteryzują się bardzo skomplikowaną budową.

Znaczenie stóp

Stopą nazywamy dalszą cześć kończyny dolnej rozpościerającą się od stawu skokowego po palce. Każdą stopę, podobnie jak ma to miejsce w przypadku dłoni, dzieli się na trzy części -stęp, śródstopie i palce. Stopy stanowią punkt podparcia dla ludzkiego ciała i dlatego też narażone są na znaczne obciążenia. Ze względu na działające na nie siły charakteryzują się one zwartą budową. Stopy stanowią punkt podparcia nie tylko w warunkach statycznych – podczas stania, ale również w warunkach dynamicznych – na przykład podczas marszu, biegu, skakania. Ponadto w warunkach dynamicznych stopy odpowiadają za wykonywanie szeregu czynności lokomocyjnych, na przykład odbicia od podłoża w czasie biegu.

Szkielet stopy

Na szkielet stopy składa się aż 26 kości połączonych ze sobą przez liczne stawy i więzadła. Do kości stępu, a więc tylnej części stopy zalicza się 7 kości:

• kość skokową
• kość piętową
• kość łódkowatą
• 3 kości klinowe (przyśrodkową, pośrednią, boczną)
• kość sześcienną

Środkowa część stopy (śródstopie) zbudowana jest z 5 kości śródstopia oznaczonych cyframi od I do V. Z kolei do końcowej części stopy (palców) zalicza się 14 kości palców stopy, tak zwane paliczki. W skład pierwszego palca stopy wchodzą dwa paliczki – bliższy i dalszy. Natomiast pozostałe palce zbudowane są z trzech paliczków – bliższego, środkowego i dalszego.

Budowa stopy

Ze względu na znaczne obciążenia oraz wykonywane przez nie czynności dynamiczne, stopy muszą charakteryzować się wysokim poziomem amortyzacji. Właśnie z tego względu stopa nie jest płaska. W budowie stopy możemy wyróżnić tak zwane sklepienie. Jest ono doskonale widoczne podczas chodzenia boso po piasku. Na sklepienie stopy składa się 5 łuków podłużnych odpowiadających kościom śródstopia oraz łuki poprzeczne. Sklepienie stopy w sposób bierny wzmacniane jest przez liczne więzadła. Do najważniejszych więzadeł tworzących sklepienie stopy zalicza się takie więzadła jak: więzadło podeszwowe długie, więzadło piętowo-sześcienne podeszwowe, więzadło piętowo-łódkowe oraz więzadła poprzeczne. Poza więzadłami sklepienie stopy w sposób czynny wspomagają mięśnie długie goleni. Do najważniejszych z nich zalicza się mięsień zginacz długi palucha, mięśnie piszczelowe (przedni i tylni) oraz mięśnie strzałkowe (długi i krótki). Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż mięśnie tworzące sklepienie stopy bardziej się męczą podczas stania, niż w czasie szybkiego marszu. Poza pełnieniem czynności amortyzujących, sklepienie stopy odpowiada również za swobodny przepływ krwi oraz ochronę przed nadmiernym uciskiem nerwów zaopatrujących podeszwową część stopy.

Plany treningowe ze wsparciem trenera: Wypróbuj