Leptyna i jej wpływ na zdrowie

Czym jest leptyna?

Już w latach pięćdziesiątych XX wieku ogłoszono, że istnieje zależność między mutacją genów a otyłością. Leptyna jest hormonem, który jest polipeptydem zbudowanym z 146 aminokwasów. Odpowiedzialna jest za hamowanie poboru pokarmu, regulację energii dzięki oddziaływaniu na metabolizm lipidów, stymulując lipolizę i hamując lipogenezę. Zwana potocznie hormonem sytości. Leptyna produkowana jest przez komórki białej tkanki tłuszczowej. Hormon przenika do krwi a następnie do obszarów odpowiedzialnych za sytość i apetyt. Dzięki niej odczuwamy mniejszy głód.

Występują trzy rodzaje otyłości uwarunkowanej genetycznie:

• otyłość jednogenowa,
• otyłość wielogenowa,
• otyłość zespołu genetycznego.

Najrzadziej występuje otyłość jednogenowa. Mutacje genów są w różnych rodzajów a najwięcej ich dotyczy genu melanokortyny oraz genu leptyny, który jest odpowiedzialny za regulację apetytu i utrzymaniu prawidłowej homeostazy energii.

Rola i działanie leptyny

Leptyna jest wydzielana przez komórki białej tkanki tłuszczowej, mózg, gruczoł sutkowy, żołądek i serce oraz przez hormony płciowe. Estrogeny stymulują syntezę natomiast androgeny hamują.

Leptyna w połączeniu z receptorami OB-Rb powoduje wydzielanie grupy neuropeptydów oraz neuroprzekaźników odpowiedzialnych za regulację ilości spożywanego jedzenia oraz masę ciała.

Leptyna wpływa na grupę neuronów POMC/CART które wydzielają w większych ilościach peptydy odpowiedzialne za uczucie sytości oraz na obniżenie wydzielanie neuropeptydu Y zwanego stymulatorem łaknienia, co wpływa na zwiększenie wydatków energetycznych.

Odporność na leptynę – co sprawia, że jesteśmy otyli i chorzy

Do odporności na leptynę zachodzi wówczas, kiedy produkcja tego hormonu jest zbyt duża co w konsekwencji prowadzi do sytuacji, że receptory leptyny staja się mniej wrażliwe. Dzieje się tak ponieważ ilość leptyny wzrasta po każdym posiłku. Prawidłowa praca leptyny powoduje, że po spożyciu posiłku odczuwamy nasycenie, dostarczając więcej niż nasze nasycenie powodujemy, że poziom leptyny i insuliny wzrasta.

Osoby z mutacją genu mają wyższą masę ciała i zawartość tkanki tłuszczowej, zaburzenia endokrynologiczne oraz wczesny wiek otyłości występujący już w pierwszych miesiącach życia. Osoby cierpiące na mutację genu są agresywne podczas ograniczenia jedzenia, w większości mają niedoczynność tarczycy oraz znacząca ilość tkani tłuszczowej na tułowiu i kończynach.

Wczesne wykrycie rzadkiej choroby może poprawić metabolizm co wpłynie na redukcję masy ciała. Osoby z mutacją genu leptyny powinny być stale pod specjalistyczną opieką lekarską, zmienić nawyki żywieniowe oraz stać się aktywnym fizycznie.

Przyczyny leptynoodporności i jej leczenie

Osoby otyłe mają większe stężenie tego hormonu niż osoby z prawidłową wagą. Każda nadwaga wiąże się z nieprawidłowym wchłanianiem składników odżywczych ze względu na panujący stan zapalny w organizmie, związany z alergią pokarmową. Osoby z zaburzeniami leptynoodporności powinny wykonać badania na nietolerancję pokarmową. Podczas badania otrzymamy informację, które produkty spożywcze wywołują alergię pokarmową. Następnie odpowiednio dobrana dieta, wykluczająca składniki powodujące alergię, poprawi homeostazę organizmu oraz zlikwiduje stan zapalny.

Kolejnym badaniem jest sprawdzenie poziomu magnezu w organizmie. Magnez powoduje prawidłowe wchłanianie składników odżywczych.  Jeśli organizm nie wchłonie odpowiedniej ilości tłuszczów, białek i węglowodanów, wysyła sygnał o dostarczenie większej ilości pożywienia aby uzyskać odpowiedni ich poziom. Mając odpowiedni poziom magnezu w organizmie, powoduje odpowiedni poziom wchłonięcia składników odżywczych, czyli dostarczymy odpowiedni poziom kalorii. Braki magnezu w organizmie powodują zaburzenia pracy insuliny, co skutkuje wysokim poziom cukru we krwi, co jest przyczyną magazynowania tłuszczu.

Nie zawsze leczenie suplementem leptyny przynosi oczekiwane rezultaty ze względu na odporność niektórych pacjentów. Leptynoodporność tworzy się przez barierę krew-mózg lub upośledzenie aktywacji szlaków wewnątrzkomórkowych. Zmniejszając ilość tkanki tłuszczowej zauważono zmniejszenie stężenia leptyny. Najlepsze efekty przynosi regularna aktywność fizyczna, która powinna być skonsultowana ze specjalistą, aby mogła odwrócić szkody wyrządzone poprzez zaburzenia leptyny w organizmie.